La Wikipedia ladina é online: les prömes 1800 plates da platerné

Al fô gran ora, oressun dí. Mo sëgn, finalmënter, éla online. La enziclopedia plö grana y conesciüda dl monn, Wikipedia, á süa pert strotorada ince por ladin. Passa 1800 plates, feter 1400 contignüs cun 44 mile mudaziuns da pert di utënc. Le laur é sté bindebo gran, mo do cuaji trëi agn é le sit autonom dan man. Sëgn stála ai anuzadus dla rëi amplié les usc. 

Al fô le 15 de jená dl 2001 canche Wikipedia jê le pröm iade online. Wiki é na parora hawaiana che vëgn dala locuziun “wiki wiki” y che ó dí “dër debota”. La dërta pronunzia (ince por ladin) é vìki y porchël foss la pronunzia indortöra dla parora Wikipedia vikipedìa. Te chisc agn s’á l’enziclopedia ingrandí dassënn. Y düc chi che adora internet röia defata sön öna dles sües plates. Al momënt cunta Wikipedia passa 53 miliuns de articui de vigni sort, te feter 300 lingac. Pro chisc alda ince chël ladin.

Trëi agn de laur, che indere vá ciamó inant

La costruziun de na Wikipedia ladina ti dá prestije al lingaz y ala cultura ladina a livel mondial y porta pro a süa sconanza y a süa valorisaziun. L’idea da realisé na ”Wikipedia Ladina strotorada y autonoma” é gnüda dan feter trëi agn da Susy Rottonara dl Departimënt Educaziun y Cultura Ladina, en gaujiun de n proiet INTERREG, olache ara ê rovada adöm cun plü ”wikipedians”. Le Departimënt á sostegní chësc proiet, che é spo gnü concretamënter porté inant dal’Intendënza Ladina. “Na Wikipedia ladina strotorada y scrita ti idioms ladins desvalis, ti dá n potenzial dër gran por la visibilité y la resonanza, dandadüt di contignüs che reverda diretamënter la realté ladina” á splighé Rottonara, coordinadëssa dl proiet, intratan la presentaziun a Balsan.

N stromënt por tigní ví le lingaz

La plata prinzipala dla Wikipedia ladina.

Wikipedia é bele por rumantsch grischun y furlan. Al manciâ mâ plö le lingaz ladin. Passa 400 porsones á colaboré al proiet. “Sce orun tigní ví le lingaz, spo mossun ciaré de curí ince chësc ciamp dla comunicaziun soziala” á dit Roland Verra, che fej pert dl comitê de sostëgn. Ala presentaziun fô ince presënt Gian Francesco Esposito de Wikimedia Italia. Che á sotrissé de avëi “dagnëra cherdü te chisc proiec che nasc te na manira spontana y che reverda les mendranzes linguistiches”.

Düc i interessá pó dé ite contignüs

Al vëgn insciö pité la poscibilité de na partezipaziun intlusiva a livel interladin da pert de düc i interessá a dé ite contignüs desvalis. Recordun: Wikipedia é na enziclopedia lëdia a chëra che al po tó pert düc i interessá cun le laur volontar, insciö che al po gní arjunt l’obietif de na colaboraziun dër ampla a livel cultural sciöche proiet interladin che se svilupará sön deplü agn. Le proiet dla Wikipedia Ladina é sostigní dal Departimënt Educaziun y Cultura Ladina y é gnü porté inant dal’Intendënza Ladina adöm cun les scores ladines.

Reconoscimënt dal MIUR

Tl 2018 â le Minister por l’Istruziun, Université y Inrescida “MIUR” chirí fora y publiché ufizialmënter i proiec pilot plü significatifs por l’educaziun digitala che vëgn metüs a jí y portá inant dales scores a livel nazional. Danter chisc ince le “schoolkit”, n program de suport por la realisaziun dl Plan Nazional por la Scora Digitala laoré fora dala coordinadëssa dl proiet dla Wikipedia Ladina pro le Departimënt Educaziun y Cultura Ladina Susy Rottonara adöm cun Wikimedia Italia. Le Schoolkit é n stromënt didatich flessibl che dess sostigní le svilup inovatif de contignüs digitai te düc i liví scolastics.

Chiló la mansciun che porta ala plata prinzipala de Wikipedia ladina: https://lld.wikipedia.org/wiki/Plata_prinzipala

Scrite ite tl canal Telegram!  👉🏻  https://t.me/altoadigeinnovazione

Sun ince sön Facebook 👉🏻  https://www.facebook.com/altoadigeinnovazione

Y Linkedin 👉🏻  https://www.linkedin.com/company/alto-adige-innovazione

Ti potrebbe interessare